Błogosławiony Jerzy Matulewicz (1871-1927) - Odnowiciel Marianów

Bł. o. Jerzy Matulaitis–Matulewicz przyszedł na świat 13 IV 1871 r. we wsi Lugine koło Mariampola, na Suwalszczyźnie, jako najmłodsze, ósme dziecko w rodzinie. Wcześnie straciwszy rodziców, pozostawał pod opieką starszego brata. W trakcie nauki w gimnazjum mariampolskim ciężko zachorował na gruźlicę kości. Choroba ta dokuczała mu do końca życia. Z powodu słabego zdrowia przerwał naukę. Kontynuował ją potem dzięki kuzynowi w Kielcach. Tam też zmienił litewskie brzmienie nazwiska na polskie – Matulewicz.

Już w gimnazjum zrodziło się w nim pragnienie pójścia za Chrystusem drogą kapłaństwa. Po ukończeniu szkoły średniej wstąpił do seminarium duchownego w Kielcach, następnie uczył się w seminarium warszawskim, a potem w Akademii Duchownej w Petersburgu. Tam w 1898 r. otrzymał święcenia kapłańskie i powrócił do diecezji kieleckiej. Wkrótce jednak pogarszający się stan zdrowia zmusił go do przerwania pracy kapłańskiej. Podjął wtedy leczenie i dalsze studia we Fryburgu szwajcarskim, które uwieńczył tytułem doktora. Został wykładowcą prawa kanonicznego oraz łaciny w seminarium kieleckim. Okazał się cenionym rekolekcjonistą i kierownikiem duchowym. Pozostawał w bliskim kontakcie z bł. o. Honoratem Koźmińskim, kapucynem. Pomagał mu w organizowaniu ukrytego życia zakonnego pod zaborem rosyjskim. Razem też zabiegali o reformę duchowieństwa diecezjalnego, zakładając Stowarzyszenie Kapłanów Mariańskich.

Ks. Matulewicz, wrażliwy na ówczesne problemy społeczne, dał się też poznać jako wybitny działacz społeczny. Założył Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich i organizował kursy społeczne upowszechniające społeczną naukę Kościoła. Jesienią 1907 r. został powołany na katedrę socjologii w Akademii Duchownej w Petersburgu.

Sytuacja zakonów w zaborze rosyjskim była w tym czasie opłakana z powodu kasaty. Ks. Matulewicz dostrzegał wielką rolę zakonów w życiu Kościoła; jednocześnie sam myślał o życiu zakonnym. Jako dawny wychowanek mariański, głęboko przejął się losem zakonu marianów, będącego na krawędzi zaniku. Bowiem w tym czasie żył w Mariampolu już ostatni marianin – przełożony generalny zakonu o. Wincenty Sękowski. Ks. Matulewicz postanowił zatem wstąpić do marianów i poczynić ratowania zakonu. W tym celu, upoważniony przez generała o. Sękowskiego, udał się do Rzymu z propozycjami zmian w regule. Stolica Apostolska zaaprobowała je i w 1909 r. ks. Jerzy złożył śluby zakonne.

Po śmierci ostatniego „białego” marianina o. Matulewicz został wybrany przełożonym generalnym zgromadzenia. Otworzył nowicjat w Petersburgu, a potem przeniósł go do Fryburga w Szwajcarii. Do zgromadzenia wstępowali coraz liczniejsi kandydaci przyciągani charyzmatem o. Matulewicza. Następnym etapem życia o. Matulewicza były warszawskie Bielany, gdzie po raz kolejny dał przykład społecznego zaangażowania, otwierając i prowadząc sierociniec (później przekształcił się on w duży zakład wychowawczy z własnym, prowadzonym na wysokim poziomie, gimnazjum). Po zorganizowaniu klasztoru na Bielanach udał się na Litwę, gdzie kładł podwaliny pod reorganizację klasztoru w Mariampolu. Założył też żeńskie zgromadzenie Sióstr Ubogich od Niepokalanego Poczęcia NMP.

W czasie, gdy o. Jerzy z wielkim zapałem oddawał się sprawie organizacji odnawianego zgromadzenia, papież w 1918 r. powołał go na stolicę biskupią w Wilnie. Został biskupem ówcześnie wyjątkowo trudnej, wielonarodowej diecezji (Polacy, Litwini, Białorusini, Rosjanie, Żydzi i Niemcy). Spory narodowościowe i cała sytuacja polityczna stwarzały ogromne trudności w kierowaniu ludem Bożym diecezji. Biskup odnowił dawne ośrodki życia zakonnego oraz założył drugie żeńskie zgromadzenie z siedzibą w Drui – Sióstr Służebnic Jezusa w Eucharystii (eucharystki), przeznaczone do pracy wśród ludności białoruskiej.

Kierowanie diecezją stawało się coraz trudniejsze. W 1925 r. papież – na kolejną jego prośbę – zwolnił bp. Matulewicza ze stolicy biskupiej. Pozwoliło mu to – zgodnie z jego pragnieniem – w większym stopniu zająć się sprawami zgromadzenia. Biskup Odnowiciel zamieszkał w Rzymie, przenosząc tam dom generalny. Jednakże wkrótce Ojciec Święty mianował go arcybiskupem i wizytatorem apostolskim na Litwę.

W styczniu 1927 r., przygotowując konkordat w Kownie na Litwie, zachorował na ostre zapalenie wyrostka robaczkowego. Umarł 27 I 1927 r. Swoje życie przeżył zgodnie z hasłem, które dał odnowionym przez siebie marianom: Pro Christo et Ecclesia – Za Chrystusa i Kościół! Uroczysty pogrzeb odbył się w katedrze kowieńskiej, a w 1934 r. jego ciało przeniesiono do mariańskiego kościoła w Mariampolu. 28 VI 1987 r. beatyfikował go w Rzymie papież Jan Paweł II.

Myśli bł. Jerzego:

 Oto ja, weź mnie: czyń ze mną, co chcesz, daj, abym był w Twoich rękach odpowiednim narzędziem, byle tylko rosła chwała Twoja, rozszerzało się Twoje królestwo, pełniła się Twoja wola. 

 Hasłem moim niech będzie: we wszystkim szukać Boga, wszystko czynić na większą chwałę Bożą, we wszystko wnosić ducha Bożego, wszystko przepajać duchem Bożym. Chwała Boża i zbawienie dusz! Czyż może być jakiś inny cel wyższy i szlachetniejszy ponad ten? 

 Wezmę krzyż Twojego Syna, jaki raczył łaskawie na mnie włożyć i będę go dźwigał. O, Jezu, niech się oddam Kościołowi Twojemu i ratowaniu dusz, Twoją krwią odkupionych, abym z Tobą współżył, z tobą pracował, z Tobą współcierpiał i – jak ufam – z Tobą współumarł i współkrólował.

 Maryja przyszła, aby przynieść światu Zbawcę (…), a w Nim grzesznikom przebaczenie, sprawiedliwym wytrwanie, ciemnym prawdę, zbłąkanym drogę, umarłym żywot. Przyszła, aby objąć nad nami macierzyńską pieczę i jako pośredniczka u Syna troskać się o nasze zbawienie. Przyszła, aby być nam wzorem i nauczyć nas życia Bożego.

Więcej na: www.mlodzimarianie.pl